Εταίροι του έργου RIWET και οι συνεργαζόμενες υπηρεσίες από 11 περιοχές σε όλη την Ευρώπη συμμετείχαν στο EEW-3 που πραγματοποιήθηκε στη Βαλένθια τον Μάρτιο του 2025.
Εταίροι του έργου RIWET και οι συνεργαζόμενες υπηρεσίες από 11 περιοχές σε όλη την Ευρώπη συμμετείχαν στο EEW-3 που πραγματοποιήθηκε στη Βαλένθια τον Μάρτιο του 2025.

Το 3ο Εργαστήριο Ανταλλαγής Εμπειριών του έργου INTERREG Europe RIWET πραγματοποιήθηκε στη Βαλένθια τον Μάρτιο 2025 και οι εταίροι μας από την πόλη της Βαλένθια, Περιφερειακή Ενότητα της Βαλένθια, το Ίδρυμα LIMNE και συνεργαζόμενοι ερευνητές, μας παρουσίασαν καλές πρακτικές και ευέλικτα σχήματα για την αποτελεσματική συνεργασία για τη διατήρηση και αποκατάσταση ποταμών και υγροτόπων. Η καλή συνεργασία μεταξύ δημόσιων υπηρεσιών, περιβαλλοντικών οργανώσεων και χρηστών γης αποτελεί θεμέλιο για τις δράσεις αποκατάστασης που σχεδιάζονται και εξασφαλίζουν τη συνέχειά τους στον χρόνο.

Στο πλαίσιο συμφωνιών περιβαλλοντικής διαχείρισης, δημόσιοι φορείς όπως η Diputació de València, ΜΚΟ όπως το Ίδρυμα LIMNE, ή ιδιώτες ιδιοκτήτες γης και αγρότες συνεργάζονται για τη βιώσιμη διαχείριση ή την αποκατάσταση τμημάτων του τοπικού ποταμού Turia, με την ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων. Ενδεικτικό είναι το έργο “Canya a Canya”, μία συνεργασία του ιδρύματος LIMNE και της δια-δημοτικής κοινοπραξίας Consorci de La Ribera (Κοινοπραξία του Ποταμού) για την αποκατάσταση και την από κοινού διαχείριση του ποταμού Júcar, μέσω δράσεων βασισμένων στη φύση, με τη συμμετοχή 13 δήμων και στόχο τη δημιουργία ενός οικολογικού διαδρόμου κατά μήκος του ποταμού. Οι δράσεις περιλαμβάνουν τη διαχείριση ξενικών ειδών, την αποκατάσταση της αυτοφυούς βλάστησης, την απομάκρυνση εμποδίων από τον ποταμό, τη μετατροπή εγκαταλελειμμένων καλλιεργήσιμων εκτάσεων σε παρόχθιες εκτάσεις του ποταμού και τη σταθεροποίηση των όχθεων. Η πρωτοβουλία, με τη συμμετοχή ενός εντυπωσιακού αριθμού δήμων, αποτελεί ένα καλό παράδειγμα δια-δημοτικής συνεργασίας με έμπειρο επιστημονικό προσωπικό για τη διαχείριση του κινδύνου πλημμυρών και την αποκατάσταση ποταμών, ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οικολογικά και κοινωνικά οφέλη.

Ανάλογες συνεργασίες υπό ευέλικτα σχήματα διακυβέρνησης σε τοπική κλίμακα υπάρχουν και στην Ελλάδα, με τις Επιχειρησιακές Ομάδες που δημιουργούνται στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), διευκολύνοντας τη διασύνδεση της έρευνας με την πρακτική και την παραγωγή για την ανάπτυξη λύσεων για την αντιμετώπιση προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι στο πεδίο. Οι δύο προσεγγίσεις –τα έργα περιβαλλοντικής διαχείρισης στη Βαλένθια και οι συνεργασίες στο πλαίσιο της ΚΑΠ στην Ελλάδα– έχουν κοινό πεδίο για να ανταλλάξουν μεταξύ τους καλές πρακτικές και γνώσεις!

Ο Δήμος Riba-roja de Túria υποστηρίζει τη χρηματοδότηση για την αποκατάσταση των ποταμών

Ο δήμος Riba-roja de Túria έχει θεσπίσει έναν δικό του μηχανισμό χρηματοδότησης, ώστε, σύμφωνα με το αποτύπωμα του άνθρακα των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στις δημόσιες συμβάσεις του, να λαμβάνει οικονομική υποστήριξη την οποία, στη συνέχεια, προσφέρει σε έργα περιβαλλοντικής αποκατάστασης. Οι δράσεις αυτές υποστηρίζουν την αποκατάσταση όχθεων ποταμών και γεωργικής γης, διασφαλίζοντας τη μακροπρόθεσμη διαχείριση των οικοσυστημάτων. Η καινοτόμος προσέγγιση ενσωματώνει τη βιωσιμότητα στις δημοτικές προμήθειες και αποτελεί ενδιαφέρουσα περίπτωση δημοτικής πρωτοβουλίας για τη χρηματοδότηση της αποκατάστασης της φύσης.

Εικόνα του ποταμού Turia μετά τις πλημμύρες του DANA μπροστά από τις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος LIMNE.
Εικόνα του ποταμού Turia μετά τις πλημμύρες του DANA μπροστά από τις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος LIMNE.

Οι πολίτες φροντίζουν για την συνεχή παρακολούθηση των ποταμών

Το πρόγραμμα «Rivers project» του Ιδρύματος LIMNE ενθαρρύνει τη συμμετοχή των πολιτών στην παρακολούθηση των ποταμών, χρησιμοποιώντας απλοποιημένα εργαλεία και μεθόδους, ενισχύοντας την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και συμμετοχή και συμβάλλοντας στη σύνδεση των κοινοτήτων με τον ποταμό της περιοχής τους. Πρόκειται για μία εξαιρετική πρωτοβουλία που δείχνει πώς οι περιβαλλοντικές οργανώσεις μπορούν να προάγουν την εκπαίδευση και τη συμμετοχή των πολιτών για την προστασία ποταμών και υγροτόπων.

Μια όμορφη απεικόνιση του γραφικού τοπίου στις όχθες του ποταμού Turia έξω από τις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος LIMNE πριν από τις πλημμύρες του DANA.
Μια όμορφη απεικόνιση του γραφικού τοπίου στις όχθες του ποταμού Turia έξω από τις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος LIMNE πριν από τις πλημμύρες του DANA.

Από ορυζώνας σε υγρότοπο

Από ορυζώνας σε υγρότοπο: η περίπτωση του υγροτόπου Samaruc. Στην πάνω εικόνα, οι ρυζοκαλλιέργειες που περιβάλλουν τον υγρότοπο είναι εμφανείς. Στην κάτω εικόνα, ο υγρότοπος Samaruc ξεπροβάλλει ως ένα σημαντικό στοιχείο του αγροτικού τοπίου.
Από ορυζώνας σε υγρότοπο: η περίπτωση του υγροτόπου Samaruc. Στην πάνω εικόνα, οι ρυζοκαλλιέργειες που περιβάλλουν τον υγρότοπο είναι εμφανείς. Στην κάτω εικόνα, ο υγρότοπος Samaruc ξεπροβάλλει ως ένα σημαντικό στοιχείο του αγροτικού τοπίου.

Ο Δήμος Algemesí επιχείρησε και κατάφερε τη δημιουργία ενός νέου υγροτόπου μέσα σε μία μεγάλη έκταση ορυζώνων περιφερειακά της λίμνης Albufera de Valencia, με σκοπό τη διατήρηση του ενδημικού ψαριού Samaruc. Σήμερα, ο ομώνυμος υγρότοπος Samaruc αποτελεί «νησίδα» βιοποικιλότητας που υποστηρίζει τη συνδεσιμότητα του οικοσυστήματος του μεγαλύτερου υγροτόπου Albufera de Valencia και οι ρυζοκαλλιεργητές των γύρω εκτάσεων αντιλήφθηκαν σταδιακά τα οφέλη του, παρότι αρχικά το έργο αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό.

Τα οφέλη των υγροτόπων είναι σημαντικά για την καλλιέργεια της γης, καθώς υποστηρίζουν την τοπική βιοποικιλότητα και αποθηκεύουν άνθρακα. Πρόκειται για οικοσυστημικές υπηρεσίες που προστατεύονται στο πλαίσιο των δεσμεύσεων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής στην Ελλάδα. Το επιτυχημένο παράδειγμα του υγρότοπου Samaruc αναδεικνύει τη σημασία θαρραλέων δράσεων αποκατάστασης και προσφέρει μία καλή πρακτική αποκατάστασης υπό το πρίσμα του νέου Κανονισμού για την Αποκατάσταση της Φύσης.