Η αποκατάσταση των δασών μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα
Περίληψη Έργου
Τα δάση μαύρης πεύκης, ένας από τους σπουδαιότερους τύπους δασών της Ελλάδας, το 2007 δέχτηκαν σοβαρό πλήγμα από εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές σε αρκετές περιοχές της χώρας μεταξύ των οποίων και ο Πάρνωνας στην Πελοπόννησο. Για τον λόγο αυτό κρίθηκε σκόπιμη η υποβοήθηση της φύσης στην πορεία αποκατάστασης του δασικού οικοσυστήματος της μαύρης πεύκης. Για τον σκοπό αυτό υλοποιήθηκε το έργο LIFE+ «Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης». Το έργο είχε δυο κύριους σκοπούς:
- Την ανάπτυξη και πιλοτική εφαρμογή μιας δομημένης προσέγγισης για την αποκατάσταση του τύπου οικοτόπου προτεραιότητας “(Υπο-) Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά μαυρόπευκα” με κωδικό *9530.
- Την αποκατάσταση 290 ha του τύπου οικοτόπου προτεραιότητας *9530 στην περιοχή του δικτύου Natura 2000 GR2520006 «Όρος Πάρνωνας και περιοχή Μαλεβής».
Το έργο υλοποιήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων–Υγροτόπων, το Δασαρχείο Σπάρτης/Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου-Δυτικής Ελλάδας & Ιονίου, τον Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης. Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος – Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Διήρκησε από το 2009 έως το 2013. Το έργο περιλήφθηκε στoν τελικό κατάλογο έργων υποψήφιων για το βραβείο Natura 2000 to 2014.
O Ρόλος του ΕΚΒΥ
Το ΕΚΒΥ ανέλαβε την αποτίμηση των συνεπειών της πυρκαγιάς του 2007 στον τύπο οικοτόπου προτεραιότητας «(Υπο-) Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά μαυρόπευκα», η οποία αξιοποιήθηκε στον σχεδιασμό και την πιλοτική εφαρμογή της δομημένης προσέγγισης για την αποκατάσταση των δασών μαύρης πεύκης για τη διατύπωση της πρότασης αποκατάστασης. Τα αποτελέσματα εφαρμογής της δομημένης προσέγγισης εφαρμόστηκαν στον σχεδιασμό της αποκατάστασης από το Δασαρχείο Σπάρτης. Την αποκατάσταση ακολούθησε ο σχεδιασμός και η έναρξη της παρακολούθησης και αξιολόγησης της αποκατάστασης των δασών μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα. Πέρα αυτών, το ΕΚΒΥ συνέβαλε στην επικοινωνία του έργου, στη διοργάνωση του διεθνούς συνέδριου «Νέες προσεγγίσεις στην αποκατάσταση δασών μαύρης πεύκης» και στη δημιουργία της ταινίας «Το ταξίδι του σπόρου» η οποία έλαβε και το βραβείο ΟΙΚΟΠΟΛΙΣ 2014.
Αποτελέσματα
- Η αποτίμηση των συνεπειών της πυρκαγιάς του 2007 στον τύπο οικοτόπου «(Υπο-) Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά μαυρόπευκα» στον Πάρνωνα.
- Η ανάπτυξη της δομημένης προσέγγισης για την αποκατάσταση δασών μαύρης πεύκης μετά από πυρκαγιές.
- Η αποκατάσταση 290 ha του τύπου οικοτόπου προτεραιότητας «(Υπο-) Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά μαυρόπευκα» στον Πάρνωνα.
- Ο επιτυχής σχεδιασμός διευκόλυνε τη χρηματοδότηση της αποκατάστασης άλλων περίπου 250 ha δασών μαύρης πεύκης από το χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Ενιαίου Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), μέσω του έργου «Αποκατάσταση δασών Όρους Πάρνωνα και κατευθύνσεις διατήρησης Όρους Ταΰγετου στη Λακωνία».
- Η εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης της αποκατάστασης που επεκτάθηκε στη συνέχεια από το έργο ΕΟΧ: «Αποκατάσταση δασών Όρους Πάρνωνα και κατευθύνσεις διατήρησης Όρους Ταΰγετου στη Λακωνία» και συμπληρώθηκε με την εγκατάσταση μετεωρολογικού σταθμού. Δείτε εδώ:
- Το διεθνές συνέδριο «Νέες προσεγγίσεις στην αποκατάσταση δασών μαύρης πεύκης» και τα πρακτικά του.
- Η δημιουργία της ταινίας «Το ταξίδι του σπόρου».
